Anayasa Mahkemesi (AYM) “örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenler”i cezalandıran Türk Ceza Kanunu düzenlemesini iptal etti. Kararın gerekçesinde, “kuralın örgüt üyeliğine dair herhangi bir somut delil bulunmadan cezalandıracak şekilde yorumlandığı ve kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarını önleyecek şekilde belirli ve öngörülebilir nitelikte olmadığı” söylendi. Dört ay sonra yürürlüğe girecek iptal kararının binlerce kişiyi etkilemesi bekleniyor.
Ağrı’da bulunan Patnos Ağır Ceza Mahkemesi ile İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu’nun 220 maddesinin 6. fıkrasında yer alan “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca örgüte üye olmak suçundan da cezalandırılır. Örgüte üye olmak suçundan dolayı verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. Bu fıkra hükmü sadece silahlı örgütler hakkında uygulanır” düzenlemesini AYM’ye taşıdı.
AYM’ye iptal başvurusunda bulunan mahkemeler, “sanıklar hakkında silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçundan açılan davalarda itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu” gerekçesiyle kuralın iptalini istedi.
Başvuruyu değerlendiren AYM, Türk Ceza Kanunu’nun 220. maddesinin 6. fıkrasında yer alan düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Oybirliği ile alınan karar Resmî Gazete’de yayımlandı.
“Üye olanlardan daha fazla cezalandırılıyorlar”
Yüksek mahkeme, “bu suçtan ceza alanların örgüte üye oldukları kanıtlanamamasına rağmen örgüte üye olanlardan daha fazla hapis cezasıyla cezalandırılıyor olmalarını” karara gerekçe olarak gösterdi.
AYM, boşlukta olmaması için Meclis’e dört ay süre verdi ve iptalin bu sürenin sonunda yürürlüğe girmesini kararlaştırdı.
AYM kararında, fiillere verilecek cezaların hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde anlaşılır olması gerektiğini vurgulayarak, “Kuralda yer alan örgüt adına işlenen suç kavramından ne anlaşılması gerektiğine dair herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği ve işlenen suçlar bir ayrım yapılmadığı anlaşılmaktadır” dedi. Yargı makamlarının örgüt adına işlenen suç kavramını her somut olayın özelliklerine göre farklı yorumladıklarını belirtti.
Yüksek mahkeme, “İlke olarak kişinin silahlı örgüte üyelikten cezalandırılabilmesi için eylemlerinin sürekliliği, çeşitliliği ve yoğunluğu veya bu özellikler olmasa dahi suçun niteliği ile örgütün amacına ulaşma bakımından ancak örgüt üyeleri tarafından işlenip işlenemeyeceği gözetilmeli, örgütle organik bir bağının bulunduğu ve örgütün hiyerarşik yapısı içinde bilerek ve isteyerek hareket ettiği yeterli bir gerekçeyle gösterilmelidir” dedi.
AYM kararı şöyle gerekçelendirdi:
“İtiraz konusu kuralın örgüt üyeliğine dair herhangi bir somut delil bulunmadan ve işlenen suçun niteliği ve ağırlığı itibariyle örgütün amacına ne surette katkıda bulunduğu da dikkate alınmadan kişilerin örgüte üye olmak gibi son derece ağır bir suçtan cezalandırılmalarına neden olacak şekilde geniş yorumlamaya müsait olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla kuralın kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarını önleyecek şekilde belirli ve öngörülebilir nitelikte olmadığı ve bu yönüyle kanunilik şartını taşımadığı sonucuna ulaşılmıştır.”
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 2017’de verdiği Murat Işıkırık kararında TCK’nın 220/6 maddesinin öngörülebilir ve kanunilik şartını taşımadığına yer vermişti. Mahkeme, maddenin geniş yorumlanmasının kişilerin, kamu otoritelerinin keyfi müdahalelerine karşı korunmasına yönelik yeterli korumayı içermediğini belirtmişti.
02:00
News
Genel 
Genel 
Genel 
Genel 
Genel 
Genel 
